Het blijft uniek om zelforganiserend te gaan werken met duizenden medewerkers binnen een corporate omgeving. Vandaar dat we voor de start een samenwerking met de VU Amsterdam zijn aangegaan. Zij doen onafhankelijk onderzoek naar Zelforganisatie en adviseren ons periodiek op basis van de laatste data van ABN-AMRO over hoe wij zelforganisatie weer verder kunnen verbeteren. Welke behoeftes van medewerkers zijn veranderd en hoe passen wij daar de organisatie weer op aan. Kortom dit onderzoek helpt ons te blijven reflecteren en leren.
Sinds de start meten we 30 constructen bij 350 teams om zo te achterhalen welke een belangrijke rol spelen in zelforganisatie. Welke stijgen, dalen of waar gebeurt niks. Een van de belangrijkste factoren is psychologische veiligheid.
Wat bedoelen we met psychologische veiligheid?
Met psychologische veiligheid bedoelen we het gevoel dat het veilig is een risico te nemen in een team, dat je problemen en moeilijke kwesties naar voren kan brengen en je vaardigheden & talenten worden benut. Uit eerder onderzoek van Google, project Aristotle weten we hoe belangrijk dit gevoel van psychologische veiligheid is binnen teams. En al helemaal bij zelforganiserende teams omdat hier geen manager meer is die de moeilijke gesprekken voert en de beslissingen neemt. Dat is grotendeels aan het team en daarom is investeren in het gevoel van veiligheid in het team essentieel.
Welk effect van psychologische veiligheid zagen we bij ons?
Ook bij ons zagen we de cruciale rol van psychologische veiligheid. Het bleek een belangrijke voorspeller te zijn voor uitkomsten als bevlogenheid en proactief gedrag. En het vermindert gevoelens van stress en intentie van collega’s om op zoek te gaan naar een andere baan.
“Psychologische veiligheid is ontzettend belangrijk voor hoe we ons voelen in teams. Is het oké om iets te zeggen over x; kan ik toegeven dat er iets mis is gegaan? Psychologische veiligheid ontstaat door positieve interacties met elkaar. – Prof. Mandy van der Velde en Prof. Dr. Maria Tims (VU)
Hoe hebben we geïnvesteerd in de psychologische veiligheid in teams?
Bij de start van zelforganisatie zijn alle teams door een viertal sessies geleid door de teamcoach waar o.a. de thema’s doelen, besluitvorming, samenwerking, rol & taakverdeling etc. aan de orde kwam. Door als team dit soort afspraken te maken bouw je ook aan psychologische veiligheid. Een teamcoach heeft teams geholpen om steeds in gesprek te blijven over wat er nodig is om psychologische veiligheid in het team te laten groeien. Deze gesprekken werden gevoerd op basis van teamrapporten zodat het team periodiek ook hun eigen scores ziet. Dit is een destillaat van het VU onderzoek waarin we naar de gehele groep kijken. Maar ook door vragen vanuit het team of interventies van de teamcoach die verbonden is aan het team.
Wat hebben we geleerd en aangepast?
Al snel leerden we dat teams zich met verschillende snelheden ontwikkelen. En dat kleine gebeurtenissen (zoals het vertrek van een collega) kan leiden tot een veranderd gevoel in psychologische veiligheid. We hebben geleerd nauwer aan te blijven sluiten bij de teams door elke 4-8 weken een alignmentsessie te houden over wat het team nodig heeft. We hebben geleerd dat deze dialoog voor ons meer doet dan het plotten van teams in maturity modellen. Het gaat om oprechte aandacht en ruimte voor een open gesprek.
Iets anders wat we hebben geleerd is dat sommige met name HR gerelateerde processen die we vrijwel volledig in de teams hadden gelegd (bijv. promotie of contractomzetting) enorme verlies aan focus & energie en gevoel van veiligheid kan veroorzaken. Bij sommige HR processen speelt dit overigens helemaal niet zoals bij selecteren & aannemen van een nieuwe collega. We zoeken met teams hoe we deze processen die niet aan de primaire taken van het team zijn verbonden anders kunnen inrichten. Daarom denken we nu na om bepaalde HR processen anders te gaan organiseren zodat onze medewerkers nog meer tijd kunnen besteden aan onze klanten.
Kortom
De vanzelforganisatie bestaat niet: creëer de randvoorwaarden zodat teams/ individuen kunnen gaan vliegen. Psychologische veiligheid is een cruciale factor om daarin mee te nemen. Uit het laatste onderzoek scoort “Leden van dit team kunnen problemen en moeilijke kwesties naar voren brengen” 91 %” en dat heeft alles te maken met de veiligheid die mensen voelen.
Dit overzicht geeft aan hoe de psychologische veiligheid zich heeft ontwikkeld in de afgelopen 4 jaar.
Meer Inspiratie
Nieuwsgierig naar meer informatie? Kijk dan op mijn website www.klaasariaans.com of bestel het boek “Momentum” wat ik samen met Nathalie Hazenberg heb geschreven (ook verkrijgbaar op bovengenoemde site). Daarnaast kun je inspiratie halen uit het werk van Amy Edmondson de autoriteit op dit gebied en Jitske Kramer die in haar boeken en lezingen ook vaak stil staat bij het belang je veilig te voelen om ook een “afwijkende” mening te kunnen uiten. In het belang van het individu maar zeker ook om tot betere besluitvorming te komen als organisatie.
Comments